Η περιοχή της Ορεινής Nαυπακτίας ή Kράβαρα, όπως λεγόταν παλαιότερα, είναι ένας συναρπαστικός ορεινός προορισμός που βρίσκεται στο ανατολικό τμήμα της Αιτωλοακαρνανίας, βόρεια της Ναυπάκτου και ανάμεσα στη λίμνη Τριχωνίδα και τη Φωκίδα. Στις νότιες απολήξεις της Πίνδου, την Οξιά, το Παναιτωλικό και τα Βαρδούσια, έχοντας στα νότια τον Μόρνο, τον Εύηνο και τον παραπόταμό του Κότσαλο, περιλαμβάνει περίπου 55 χωριά, «μικρές αετοφωλιές» στην καρδιά καταπράσινων δασών από έλατα, καρυδιές, οξιές και καστανιές. Στην ορεινή Ναυπακτία θα συναντήσετε τοπία και εμπειρίες από αυθεντική ελληνική ύπαιθρο. Φυσικά μονοπάτια που συνδέουν οικισμούς με πετρόκτιστα σπίτια, δάση, καταρράκτες, ποτάμια και λίμνες, τσίπουρο, κρασί, κάστανα, μανιτάρια, πανηγύρια και ανταμώματα.
Η Άνω Χώρα (παλαιά ονομασία Μεγάλη Λομποτινά), το πιο γνωστό ίσως χωριό της περιοχής (έδρα παλαιότερα του Δήμου Αποδοτίας), είναι κτισμένο στα 1050μ. υψόμετρο, στις βόρειες πλαγιές του όρους Σύρτα. Γραφικό και πανέμορφο εντυπωσιάζει με τις φυσικές ομορφιές του, τα στενά λιθόστρωτα δρομάκια του στην παλιά αγορά, τα παραδοσιακά καφενεία και τον επιβλητικό ναό της Αγίας Παρασκευής. Δίπλα στην εκκλησία στέκεται ο «Καρνάβαλος» το μικρό παλιό πολύχρωμο λεωφορείο που ένωνε την Άνω Χώρα και την Κάτω Χώρα με τη Ναύπακτο μέχρι το 1983.
Τον Οκτώβρη όλο το χωριό αλλά και οι επισκέπτες μαζεύουν κάστανα. Γεύονται τσίπουρο και κάστανα στη «Γιορτή τσίπουρου και κάστανου» που γίνεται κάθε χρόνο στο δεύτερο δεκαήμερο του Οκτώβρη. Ο Νοέμβριος είναι ο μήνας των μανιταριών στην Άνω Χώρα και αγαπημένος προορισμός κάθε γευσιγνώστη. Τον Φεβρουάριο θα σας ενθουσιάσει η «Γιορτή της Τσιγαρίθρας» Στήνονται ψησταριές και προσφέρονται στους επισκέπτες δωρεάν τσιγαρίθρες (μικρά κομματάκια χοιρινού κρέατος) με πατάτες και κρασί ή τσίπουρο.
Από το χωριό ξεκινάνε και όμορφες πεζοπορικές διαδρομές προς τα γύρω χωριά όπως η Κάτω Χώρα, η Αμπελακιώτισσα και τα Κρυονέρια. Για να σχεδιάσετε τις εξορμήσεις σας μπορείτε να ανατρέξετε για πληροφορίες στο πάρκο εναλλακτικών δραστηριοτήτων https://www.outdoorlab.gr
Η Άνω Χώρα απέχει από τη Ναύπακτο περίπου 55 χλμ., από την Αθήνα 275 χλμ., από την Πάτρα 75 χλμ., από το Καρπενήσι 90 χλμ., και από τα Ιωάννινα 222 χλμ…
Η Ελατού είναι ένας ειδυλλιακός προορισμός απόδρασης, σε υψόμετρο 1.050μ., στις κατάφυτες πλαγιές της κορυφής Κερασοβούνι. Εδώ πραγματικά η φύση κλέβει την παράσταση. Έλατα εναλλάσσονται με καστανιές, πουρνάρια, βελανιδιές και μηλιές και σας καλούν για ενδιαφέρουσες εξορμήσεις στη φύση και υπαίθριες δραστηριότητες.
Στο κέντρο του οικισμού δεσπόζει η εκκλησία, αφιερωμένη στη Μεταμόρφωση του Σωτήρος, που χτίστηκε το 1864 από Ηπειρώτες μαστόρους. Περπατώντας στα πλακόστρωτα δρομάκια είναι ευκαιρία να απολαύσετε αυθεντικό ελληνικό καφέ αλλά και να ανακαλύψετε τοπικές γεύσεις (αρωματικό μέλι, πίτες, μαρμελάδες, φρεσκοζυμωμένο ψωμί, ψητά κλπ.) στα καταστήματα του χωριού.
Στην περιοχή ο επισκέπτης συναντά επίσης πολλά ξωκλήσια, χτισμένα σε τοπία ασύγκριτης ομορφιάς, όπως της Ζωοδόχου Πηγής στις Καμάρες, της Αγίας Σοφίας και του Αϊ- Λια στην ομώνυμη κορυφή της Ομάλιας.
Αν κάνετε διαδρομές 4χ4 από το κέντρο της Ελατούς ζητήστε να σας δείξουν το χωμάτινο δρόμο για Αλεποχώρι (11 χλμ.). Από εδώ θα βγείτε στο ύψωμα «Χαρατσί» και θα συνεχίσετε για την κορφή Ομάλια όπου υπάρχει ένα υπέροχο οροπέδιο με θέα περιφερειακή στα βουνά και τον Κορινθιακό κόλπο.
Τα Κρυονέρια Ορεινής Ναυπακτίας αποτελούν έναν καταπράσινο παράδεισο στα 1.200μ. υψόμετρο, που συνδυάζει τη φύση με τον πολιτισμό και εντυπωσιάζει τον επισκέπτη με την ομορφιά και τη γραφικότητά του. Με μία επίσκεψη στο Λαογραφικό Μουσείο Κρυονερίων μπορεί να ανακαλύψει κανείς την μακρόχρονη και πλούσια ιστορική και πολιτιστική κληρονομιά του χωριού.
Τον Αύγουστο πραγματοποιείται η Γιορτή Μελιού και Καρυδιού στην πέτρινη πλατεία του χωριού. Είναι μία ξεχωριστή μέρα χαράς καθώς οι ξενιτεμένοι γυρίζουν στο χωριό για τις καλοκαιρινές διακοπές, ανταμώνουν φίλοι και συγγενείς, και στο παραδοσιακό καφενείο του χωριού γίνονται από νωρίς ετοιμασίες.
Τόσο οι κάτοικοι του χωριού, όσο και οι επισκέπτες απολαμβάνουν τους περιπάτους ανάμεσα στα έλατα αλλά και τις πεζοπορίες προς τον Ι.Ν. Προφήτη Ηλία, την ανάβαση στο Όρος Τσεκούρα με την βουνοκορφή να βρίσκεται σε υψόμετρο 1.732μ. και μια θέα που σε αποζημιώνει. Μία από τις πιο ευχάριστες διαδρομές είναι προς το παρατηρητήριο Περγάρι, το οποίο είναι γνωστό για την μαγευτική θέα του στην Ευηνολίμνη, με τον ήλιο να χάνεται πίσω από τα βουνά κατά το ηλιοβασίλεμα. Μην παραλείψετε να επισκεφθείτε το μοναστήρι του Αγίου Δημητρίου, στη θέση «Σέλπερη».
Τα Κρυονέρια είναι ιδανική επιλογή για τους λάτρεις του ποδηλάτου βουνού, όσο και για τους λάτρεις των off road διαδρομών, καθώς υπάρχουν εντυπωσιακές εκτός ασφάλτινου δρόμου διαδρομές μέσα στο δάσος για αυτοκίνητα 4×4 και για μοτοσυκλέτες off road.
Η περιοχή διαθέτει οργανωμένες τουριστικές υποδομές και απέχει περίπου 49χλμ. από τη Ναύπακτο.
Η Γραμμένη Οξυά, είναι κρυμμένη σε αγκαλιές βουνών και δασών, όπου το μόνο αγαθό (όπως έχει γραφεί) που έχει σε αφθονία είναι η άγρια ομορφιά των τοπίων της. Όλη η περιοχή αποτελεί ένα μνημείο φυσικής ομορφιάς! Φυσικό τοπίο απείρου κάλλους που δεν έχει αλλοιωθεί στο παραμικρό από την ανθρώπινη παρέμβαση. Εδώ βρίσκεται το νοτιότερο δάσος οξυάς στην Ευρώπη, στα βόρεια του χωριού και εκτείνεται έως την κορυφή του βουνού της Οξυάς, τη Σαράνταινα, στην καρδιά της Ρούμελης.
Το ορεινό αυτό μικρό χωριουδάκι της Αιτωλοακαρνανίας βρίσκεται στις βορειοδυτικές πλαγιές των Βαρδουσίων, χτισμένο στα 1.130 μέτρα. Ελάχιστους κατοίκους θα συναντήσετε τον χειμώνα, αλλά εκατοντάδες το καλοκαίρι. Η μικρή πλατεία του χωριού, αποτελεί σημείο αναφοράς για μικρούς και μεγάλους ιδιαίτερα τον Αύγουστο. Μυρωδιές από αναμμένο τζάκι αλλά και από τις σούβλες που στροβιλίζουν ντόπια κρέατα και το περίφημα ψητά σιγοψημένα στον φούρνο δελεάζουν τους επισκέπτες του χωριού.
Σε υψόμετρο 1740 μ. βρίσκεται το ορειβατικό καταφύγιο της Οξυάς. Το καταφύγιο “Λ. Ευταξίας», λειτουργεί και είναι αρκετά οργανωμένο. Ιδιαίτερα προσφιλείς είναι οι πεζοπορικές διαδρομές της περιοχής. Η πρόσβαση από τη Ναύπακτο, αφού περάσετε τα χωριά Κάτω Δάφνη – Πευκάκι – Φιλοθέη – Διασταύρωση κατευθύνεστε για μονή Βαρνάκοβας – Κροκύλειο – Πενταγιοί – Αρτοτίνα – Γραμμένη Οξυά. Από την Ε.Ο Λαμίας-Καρπενησίου και αφού περάσετε τη Μακρακώμη, θα κατευθυνθείτε προς το χωριό Γαρδίκι Ομιλαίων και θα συνεχίσετε για Γραμμένη Οξυά.
Ο Πλάτανος είναι ένα παραδοσιακό κεφαλοχώρι της ΒΔ Ναυπακτίας, στην πλαγιά του βουνού Αλωνάκι, σε υψόμετρο 850μ. υπό τη σκέπη ενός πυκνού δάσους με συστάδες έλατου και φυλλοβόλα δέντρα (φτελιές, αγριομηλιές, σφεντάμια, βελανιδιές κ.ά.), στην καρδιά της περιοχής των Κραβάρων. Τα πετρόκτιστα διώροφα αρχοντικά με τα εντυπωσιακά λιθανάγλυφα, τα λιθόστρωτα καλντερίμια και η γραφική πλατεία με τον επιβλητικό ναό του Αγίου Νικολάου μαρτυρούν την ευμάρεια των κατοίκων του, ιδιαίτερα στο τέλος του 19ου και στις αρχές του 20ου αι.. Ένα τεράστιο πλατάνι που υπήρχε στη θέση Μεγάλη Βρύση, έδωσε το όνομά του στο υπέροχο αυτό χωριό της ορεινής Ναυπακτίας.
Στη γραφική πλατεία του χωριού θα συναντήσετε το Μουσείο Εθνικής Αντίστασης και το Λαογραφικό Μουσείο. Στον Πλάτανο υπάρχουν τουριστικές υποδομές και θα γευτείτε καλό, σπιτικό παραδοσιακό φαγητό στα καταστήματα της περιοχής.
Ανεβαίνοντας προς την κορυφή του όρους Αλωνάκι, θα απολαύσετε μια υπέροχη θέα προς τον ποταμό Εύηνο. Πάνω από τον Πλάτανο, ανάμεσα σε αιωνόβια πουρνάρια, δεσπόζει το ξωκλήσι των Παμμεγίστων Ταξιαρχών. Περπατήστε το μονοπάτι από τον Πλάτανο μέχρι το γεφύρι της Αρτοτίβας (Αχλαδόκαστρο), είναι στο μεγαλύτερο μήκος του πετρόχτιστο , άνετο και βρίσκεται σε αρκετά καλή κατάσταση.
Επίσης, ο παλιότερα ξεχωριστός οικισμός, Κάτω Πλάτανος, σήμερα ανήκει στον Πλάτανο και προσφέρει μια εξαιρετική ευκαιρία για βόλτα, αφού βρίσκεται μόλις 10 λεπτά πιο κάτω, στη νοτιοανατολική πλευρά του όρους Αλωνάκι.
Αφού αφήσετε πίσω σας τον Πλάτανο, μετά από 10χλμ., φτάνοντας σε υψόμετρο περίπου 1.200μ., θα συναντήσετε ένα από τα ιστορικότερα χάνια της Ελλάδας: το Χάνι του Λιόλιου, το οποίο στέκεται εκεί ανάμεσα στα έλατα από το 1819. Συστήνεται δε και για το φαγητό του, ειδικά αν πάτε χειμώνα, καθώς θα βρείτε αγριογούρουνο στιφάδο, γίδα βραστή, χειροποίητες πίτες, αλλά και κρασί και τσίπουρο δικής τους παραγωγής.
Η περιοχή απέχει 50χλμ. από τη Ναύπακτο και 27χλμ. από το Θέρμο.
Απέχει 83 χλμ. από την Ναύπακτο, 104 χλμ. από Λαμία (μέσω Καρπενησίου) και 61 χλμ. από το Θέρμο.
Κεφαλοχώρι του Δήμου Πλατάνου, προικισμένο με μια μοναδική φύση, χτισμένο στη δεξιά όχθη του ποταμού Ευήνου. Καταπράσινα βουνά, ήχοι από γάργαρα νερά, μία φρεσκάδα αέρα και μυρωδιές από τα αιωνόβια δέντρα χαρακτηρίζουν την περιοχή. Ο χείμαρρος Μέγα ρέμα χωρίζει την Κλεπά σε δυο συνοικίες, την Άνω και την Κάτω Κλεπά. Η Άνω Κλεπά ακουμπά στο βουνό Κοκκινιάς και η Κάτω Κλεπά στις δυτικές πλαγιές του βουνού Ξεροβούνι. Το υψόμετρο του χωριού ορίζεται περίπου στα 780μ.
Όσες είναι οι συνοικίες του χωριού (4) τόσες είναι και οι ενορίες. Ένα πέτρινο γεφύρι με την ομώνυμη ονομασία γεφύρι των Στενών βρίσκεται στα στενά της Κλεπάς και είναι ένα από τα πιο όμορφα αξιοθέατα του χωριού. Στα παλαιότερα χρόνια έφερνε σε επικοινωνία τους κατοίκους του χωριού με τα απέναντι χωριά Κρυονέρια, Ελατόβρυση κ.α.. Πάνω από το γεφύρι υπάρχουν τα απρόσιτα βράχια της Αποκλείστρας της Κλεπάς που την περίοδο της Τουρκοκρατίας πολλοί κάτοικοι κρύβονταν για να γλιτώσουν από τους Τούρκους. Τώρα πλέον εδώ συναντάς σπάνια αρπακτικά πτηνά, όπως οι αετοί και τα γεράκια.
Στην περιοχή Κοκκινιά υπάρχει το σπήλαιο της Γαβαθότρυπας με μοναδικούς σταλακτίτες και σταλαγμίτες. Κάνεις δεν πρέπει να χάσει την επίσκεψη στην Δρακοσπηλιά που βρίσκεται στο Ξεροβούνι ενώ προτείνεται ανεπιφύλακτα η πεζοπορία προς την κορυφή «Κούκουρος» μέσα από μια μοναδική διαδρομή 25 λεπτών μέσα από ελατοδάσος.
Επισκεφθείτε έναν ορεινό παράδεισο με πληθώρα επιλογών για χαλάρωση και επαφή με την φύση. Διαθέτει τουριστικές υποδομές φιλοξενίας και εστίασης.
Η Σίμου, ανέκαθεν κεφαλοχώρι (παλαιότερα έδρα του Δήμου Πυλήνης), είναι σκαρφαλωμένη στις ΝΔ υπώρειες του βουνού Καλπάκι. Θεωρείται το κατεξοχήν μαστοροχώρι της Ναυπακτίας και διακρίνεται για την αρχιτεκτονική των σπιτιών της. Στο κέντρο του χωριού δεσπόζει το παραδοσιακό τριώροφο πετρόκτιστο κτίριο όπου στεγαζόταν το Δημαρχείο και σήμερα ανακατασκευάζεται για να δημιουργηθεί παραδοσιακός ξενώνας.
Η Σίμου ήταν ωστόσο γνωστή στην ευρύτερη περιοχή για τους ντόπιους κτιστάδες. Βγαίνοντας από το χωριό θα συναντήσετε την πετρόκτιστη Βρύση Λιοντάρι και σε μικρή απόσταση την Τρανή Βρύση. Σε μικρή απόστσταση βρίσκεται, επίσης, ο νερόμυλος του Γιαννιά Μπουλέ. Επίσης επισκεφθείτε τη θέση «Χαϊκάλι» με τα πέτρινα χαλάσματα και τα πολλά καλοδιατηρημένα αλώνια.
Απαραίτητος σταθμός στην περιήγησή σας ο συνοικισμός Κάμπος Σίμου. Στα νότια του οικισμού είναι ο χείμαρρος Πόριαρης που ακολουθώντας δυτική κατεύθυνση καταλήγει στον Εύηνο ποταμό. Οι ντόπιοι αποκαλούν τον οικισμό Σιμόκαμπο και σημαντικότερο αξιοθέατό του είναι το πέτρινο γεφύρι στον Πόριαρη, κτισμένο περίπου το 1885. Σε μικρή απόσταση βρίσκεται η Λουτροπηγή Στάχτης. Η γύρω περιοχή είναι κατάφυτη από πλατάνια, πουρνάρια, κουτσουπιές, βελανιδιές και αποτελεί φυσικό καταφύγιο πολλών ενδημικών ειδών όπως ζαρκάδια, αγριογούρουνα και άλλα ζώα και πτηνά.
Τα βουνά και οι λόφοι μαζί με τα πέτρινα γεφύρια κατά μήκος του ποταμού Εύηνου και του όρους Κότσαλου είναι κατάλληλα για ορειβατικές και πεζοπορικές διαδρομές. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η συρματογέφυρα στην τοποθεσία Δοσούλα – Κάμπος Στράνωμας, στον Εύηνο ποταμό γνωστή ως Καρέλι.
Στον Κάμπο Σίμου υπάρχουν τουριστικές υποδομές και η δυνατότητα για ιππασία. Η περιοχή απέχει 33χλμ. από τη Ναύπακτο, 505 χλμ. από τη Θεσ/νίκη και 239 χλμ. Από την Αθήνα.
Ο Παλαιόπυργος (πρώην Βελβίτσαινα) απλώνεται στους δυτικούς πρόποδες του βουνού Βλασινιάς. Η ονομασία του οφείλεται στον παλιό Πύργο (Κούλια του Καναβού ή Καναβόπυργος) που βρίσκεται στην αγροτική περιφέρεια Μαραθιάς (τσιφλίκι των Καναβαίων, αρχοντικής οικογένειας των Κραβάρων).
Σήμερα το χωριό αποτελείται από 8 μαχαλάδες (συνοικίες) και έχει 17 εκκλησιές. Υπήρχαν ακόμα 4 μύλοι σε διάφορα σημεία καθώς και ανεμόμυλος στον αυχένα Ανεμάκης (Ανεμάκι). Πρόκειται για αντιπροσωπευτικό δείγμα κτιρίων ειδικής χρήσης, σημαντικά για την μελέτη της ιστορίας της αρχιτεκτονικής. Ως τμήματα ενός ευρύτερου γεωγραφικού χώρου με νερόμυλους, αποτελούν μαρτυρία της βιοτεχνικής δραστηριότητας και της οικονομικής ζωής της περιοχής.
Οι υδάτινοι πόροι και οι πάμπολλες πηγές του χωριού κατέστησαν δυνατή την ανάπτυξη της γεωργίας και κτηνοτροφίας και συντέλεσαν στη δημιουργία ενός μοναδικού καταπράσινου τοπίου με λιβάδια και κοιλάδες μοναδικής ομορφιάς.
Όσοι επισκέπτονται τη «Γιορτή Κερασιού» που πραγματοποιείται κάθε χρόνο στις αρχές Ιουνίου έχουν την ευκαιρία να δοκιμάσουν κεράσια δροσερά, κερασόπιτες και γλυκό του κουταλιού.
Η περιοχή απέχει από τη Ναύπακτο 24 χλμ.
Σκαρφαλωμένη στα βουνά της ορεινής Ναυπακτίας, κτισμένη σε δύο αντικριστές πλαγιές, σε υψόμετρο 760 μέτρων, αποτελεί μία πρόταση για όσους ψάχνουν διέξοδο στη φύση και μια ανάσα ελευθερίας μακριά από τα αστικά κέντρα, μόλις 39 χλμ. Από τη Ναύπακτο. Η φύση πραγματικά εντυπωσιακή με πυκνά δάση από έλατα, κέδρους, καστανιές, δρυς και πουρνάρια, με τους τέσσερις χείμαρρους που τη διασχίζουν, τα φαράγγια, την ξακουστή Δρακόβρυση, τον παλιό νερόμυλο και τις αναρίθμητες βρύσες με τα δροσερά νερά τους. Τα πετρόκτιστα σπίτια εντάσσονται αρμονικά στο φυσικό τοπίο, αναδεύοντας μνήμες μόχθου και εικόνες αγροτικής ζωής μιας άλλης εποχής.
Οι κάτοικοι του χωριού κρατούν αναλλοίωτες τις παραδόσεις τους και κάθε χρόνο στις 26 Ιουλίου διοργανώνουν πανηγύρι που προσελκύει πολλούς επισκέπτες και κατοίκους από τα γύρω χωριά.
Λίγα λεπτά βόρεια του Παλαιοπύργου βρίσκεται η «Αγία Κυριακή», τοποθεσία κατάφυτη από έλατα σε υψόμετρο άνω των χιλίων μέτρων, όπου υπάρχει και η ομώνυμη εκκλησία. Πρόκειται για ένα ανυπέρβλητης ομορφιάς τοπίο μέσα στο πράσινο και διαίτερα αγαπημένος προορισμός για τους λάτρεις των μανιταριών.